"Εκτεταμένες βελτιώσεις" στην ελευθερία στα Βαλκάνια

Αν και οι ελευθερίες στην υφήλιο έχουν γενικά μειωθεί, μια χούφτα Βαλκανικών χωρών σημειώνει βελτίωση.

Για τέταρτο συνεχόμενο έτος, οι παρακωλύσεις στα πολιτικά δικαιώματα και τις αστικές ελευθερίες το 2009 ξεπέρασαν σε βάρος τις βελτιώσεις στις ελευθερίες ανά τον κόσμο, σύμφωνα με την Αμερικανική οργάνωση επιθεώρησης της δημοκρατίας Freedom House, στην ετήσια έρευνα που δημοσίευσε την Τρίτη (12 Ιανουαρίου).
"Αυτό αποτελεί τη μεγαλύτερη συνεχόμενη περίοδο μείωσης για την παγκόσμια ελευθερία στην εδώ και 40 περίπου χρόνια ιστορία" της έκθεσης Freedom in the World, ανέφερε η οργάνωση, η οποία αυτό το έτος κάλυψε 194 χώρες και ...
14 επικράτειες.
Ο αριθμός δημοκρατικών πολιτευμάτων με αιρετή κυβέρνηση μειώθηκε από 119 σε 116 το προηγούμενο έτος, φτάνοντας το χαμηλότερο επίπεδο από το 1995, ανέφερε η έκθεση, τονίζοντας μειώσεις στη δημοκρατική ελευθερία 40 χωρών σε Αφρική, Λατινική Αμερική, Μέση Ανατολή και πρώην Σοβιετική Ένωση.
"Η μείωση είναι παγκόσμια, επηρεάζει χώρες με στρατιωτική και οικονομική δύναμη, χώρες που στο παρελθόν είχαν δείξει σημάδια [πιθανής] μεταρρύθμισης και συνοδεύεται από μεταλύτερο διωγμό πολιτικών αντικαθεστωτικών και ανεξάρτητων δημοσιογράφων", δήλωσε ο Αρκ Πάντινγκτον, διευθυντής έρευνας της οργάνωσης.
"Προς επιδείνωση της κατάστασης, τα πιο ισχυρά απολυταρχικά καθεστώτα έχουν γίνει πιο αυταρχικά, πιο ισχυρά στη διεθνή αρένα και πιο ασυμβίβαστα". Το Freedom House εκδίδει την ετήσια αξιολόγησή του για την κατάσταση των πολιτικών δικαιωμάτων και των αστικών ελευθεριών στον κόσμο από το 1972.
Για να αξιολογήσει την απόδοση, η χώρα εξετάζει τις εκλογικές διαδικασίες, τον πολιτικό πλουραλισμό και τη λειτουργία της κυβέρνησης, καθώς επίσης την ελευθερία της έκφρασης, την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και το κράτος δικαίου.
Βάσει της βαθμολογίας τους σε κλίμακα επτά βαθμών, όπου 1 η πιο ελεύθερη και 7 η λιγότερο ελεύθερη, κάθε μια χώρα και επικράτεια ταξινομείται σε ευρεία κατηγορία Ελεύθερης, Εν μέρει ελεύθερης ή Όχι ελεύθερης κατάστασης.
Τα λιγοστά επιτεύγματα περιελάμβαναν αξιόλογα πλεονεκτήματα σε 16 από τις 194 χώρες, με Κροατία, Κοσσυφοπέδιο, πΓΔΜ, Μαυροβούνιο και Σερβία μεταξύ όσων έχουν επιδείξει βελτίωση.
"Πέντε χώρες στα δυτικά Βαλκάνια σημείωσαν πρόοδο στην ελευθερία κατά τη διάρκεια του έτους," σύμφωνα με την έκθεση. "Οι πιο αξιοσημείωτες βελτιώσεις έλαβαν χώρα στο Κοσσυφοπέδιο, το οποίο από Μη ελεύθερη κατάσταση άλλαξε σε Εν μέρει ελεύθερη μετά τη διενέργεια εκλογών που κρίθηκαν σύμμορφες με τα διεθνή πρότυπα, ενισχύοντας την προστασία των μειονοτικών δικαιωμάτων".
Όσο για το Μαυροβούνιο, η επιτυχημένη διοργάνωση κοινοβουλευτικών εκλογών το Μάρτιο, η πρόοδος στην υιοθέτηση νομοθεσίας κατά της διαφθοράς και η γενική σταθεροποίηση επέτρεψαν βελτίωση του σκορ για τις αστικές ελευθερίες από 3 σε 2 και βελτίωση της κατάστασης από Εν μέρει ελεύθερη σε Ελεύθερη.

Κροατία και Σερβία βελτίωσαν τα πολιτικά δικαιώματά τους κατά ένα βαθμό έκαστη, από 2 σε 1 και από 3 σε 2, αντίστοιχα. Η βελτίωση της Κροατίας οφείλεται στη μεταχείρισης των μειονοτικών Σερβικών και Ρουμανικών κοινοτήτων στη χώρα. Επισημάνθηκε επίσης το σταθερό πολυκομματικό σύστημα.
Όπως και στην έρευνα του προηγούμενου έτους, ο αριθμός των χωρών που αξιολογήθηκαν Ελεύθερες ήταν 89, αποτελώντας το 46% του παγκόσμιου πληθυσμού. Επτά χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης -- Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Ελλάδα, Μαυροβούνιο, Ρουμανία και Σερβία -- ανήκουν στην ομάδα αυτή.

Αλβανία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Κοσσυφοπέδιο και πΓΔΜ είναι μεταξύ των 58 Εν μέρει ελεύθερων χωρών, δηλαδή το 20% του συνολικού πληθυσμού.

Ο αριθμός Μη ελεύθερων χωρών αυξήθηκε κατά πέντε. Πλέον περιλαμβάνει 47 χώρες, δηλαδή το 34% του παγκόσμιου πληθυσμού. Πάνω από τους μισούς από αυτούς τους ανθρώπους ζουν στην Κίνα, η οποία ανήκει και αυτή στη συγκεκριμένη ομάδα.
(Freedom House, Reuters, AFP, CNN, RFE/RL, VOA - 12/01/10)